Το παρόν σημείωμα αποτελεί μια προσπάθεια σύνοψης και αναστοχασμού, μετά το Σεμινάριο με τίτλο«Ενδυνάμωση εκπαιδευτικών μέσω των τεχνών», που υλοποιήθηκε από τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ν. Αθήνας, τη Δευτέρα 20/1/2022.
Στο θεωρητικό μέρος του σεμιναρίου, παρουσιάστηκαν οι διαστάσεις και τα είδη των συναισθημάτων (Oatley, & Jenkins, 2004) και δόθηκε έμφαση στη θεωρία των θετικών συναισθημάτων της Fredrickson(2001). Επίσης, αναλύθηκαν βασικές έννοιες της θετικής ψυχολογίας και τονίστηκε η συμβολή της στην προαγωγή της ευημερίας και της ευζωίας του σύγχρονου ανθρώπου (Μυτσκίδου & Σταλίκας, 2011). Τέλος, παρουσιάστηκαν δύο συμβουλευτικές προσεγγίσεις, η αφηγηματική και η γνωσιακή-συμπεριφοριστική, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στην ψυχική ενδυνάμωση, στο πλαίσιο της συμβουλευτικής ψυχολογίας στην εκπαίδευση (Μαλικιώση-Λοΐζου, 2011).
Συνακόλουθα, στο βιωματικό μέρος του σεμιναρίου υλοποιήθηκαν δύο εργαστήρια:
Στο 1ο εργαστήριο, αξιοποιήθηκε η αφηγηματική προσέγγιση, προκειμένου οι συμμετέχοντες/ουσες να μοιραστούν προσωπικές τους εμπειρίες ευαλωτότητας (Χατζηχρήστου, 2011). Σε ένα άλμπουμ, με έργα τέχνης και κείμενα που μοιράστηκαν οι συμμετέχοντες/ουσες, στο οποίο δόθηκε ο τίτλος «Η δύναμη του Μαζί»και δημιούργησε σε padletη κ. Τερέζα Γιακουμάτου, εκτέθηκαν εμπειρίες πένθους, πανικού, φόβου, απόγνωσης, ανασφάλειας, θυμού, αδυναμίας και μοναξιάς. Μέσω της αφήγησης, οι συμμετέχοντες/ουσες συνειδητοποίησαν ότι έχουν κοινές εμπειρίες και ανακάλυψαν δυνάμεις για να συνεχίσουν τη ζωή σε μια διαδικασία συμφιλίωσης με τις εμπειρίες τους. ]
Στο 2ο εργαστήριο, στο οποίο αξιοποιήθηκε η γνωσιακή-συμπεριφοριστική προσέγγιση, οι συμμετέχοντες/ουσες κλήθηκαν να απαθανατίσουν σε ένα φωτορεπορτάζ θετικά και αρνητικά συναισθήματα και αντίστοιχες συμπεριφορές επιβατών, αποκλεισμένων λόγω χιονόπτωσης σε ένα αεροδρόμιο. Σε μια αναλογία με τις συνθήκες της πανδημίας, οι εκπαιδευτικοί συζήτησαν για την επίδραση που ασκούν στα συναισθήματα και στις συμπεριφορές οι ερμηνείες που δίνονται στα γεγονότα και πρότειναν τρόπους αξιοποίησης και επέκτασης του εργαστηρίου με παιχνίδια ρόλων, δημιουργία κόμικ κλπ, στο πλαίσιο πολιτιστικών προγραμμάτων που εκπονούν με τους μαθητές και τις μαθήτριες τους στο σχολείο.
Στο κλείσιμο του εργαστηρίου, διατυπώθηκαν ευχαριστίες και αποτυπώθηκαν εντυπώσεις για το μοίρασμα και την αλληλοϋποστήριξη μέσω των τεχνών.
Βιβλιογραφία
Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: the broaden-and-build theory of positive emotions. American psychologist, 56(3), 218.
Oatley, Κ., & Jenkins, J. (2004). Συγκίνηση: Ερμηνείες και Κατανόηση (μεταφ. Μ. Σόλμαν, Μπ. Ντάβου). Αθήνα. Εκδόσεις Παπαζήση.
Μαλικιώση-Λοΐζου, Μ. (2011). Η συμβουλευτική ψυχολογία στην εκπαίδευση. Αθήνα. Εκδόσεις Πεδίο.
Σταλίκας, Α. Β., & Μυτσκίδου, Π. (2011). Εισαγωγή στη θετική Ψυχολογία. Αθήνα. Εκδόσεις Τόπος.
Χατζηχρήστου, Χ. Γ. (2011). Σχολική ψυχολογία. Αθήνα. Εκδόσεις Τυπωθήτω.